شناسائی برخی از معیارهای فنومرفوفیزلوژیکی برای گزینش ارقام آفتابگردان (helianthus annuus l.) با قدرت رقابتی بالا در برابر علف هرز تاج خروس سفید (amaranthus albus l.) با استفاده از روش های آماری چند متغیره

استفاده از تنوع ژنتیکی ارقام در برای بهبود مقاومت گیاهان زراعی در برابر انواع تنش­های زنده و غیر زنده راه­کاری مؤثر برای توسعه کشاورزی پایدار است. بنابراین با هدف بررسی اثر نوع رقم و هم­چنین معرفی مهم­ترین صفات مرتبط با قدرت رقابتی ارقام آفتابگردان در برابر علف هرز تاج سفید، در سال 1391 آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل 6 رقم آفتابگردان (جامع اصفهان، یوروفلور، آذرگل، فرخ، سیرنا و پروگرس) و دو تراکم علف­ هرز تاج خروس سفید (صفر و 15 بوته در مترمربع) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه­ای در بین ارقام مورد بررسی وجود داشت و از طرفی در شرایط وجود علف هرز تاج خروس کاهش معنی­داری در مقدار صفات مورد ارزیابی مشاهده شد. هم­چنین هم­بستگی مثبت معنی­داری بین صفاتی چون شاخص سطح برگ، ارتفاع، سرعت توسعه ارتفاع و سطح برگ، سرعت رشد نسبی، عملکرد دانه و غیره با شاخص تحمل وجود داشت. تجزیه به عامل­ها نیز پنج گروه عاملی را به همراه داشت که در کل 79 درصد تغییرات را توجیه نمود. به­طور کلی، رقم جامع اصفهان نسبت به دیگر ارقام از قدرت رقابتی بیشتری در برابر علف­ هرز تاج خروس سفید برخوردار بود.